Ο οσιότατος Γέρων Άνθιμος Αγιαννανίτης (1913 – 28 Ιουνίου 1996)

Ο μητροπολίτης Φθιώτιδος Νικόλαος γράφει περί του αειμνήστου Γέροντος: «Ο Γέροντας Άνθιμος Αγιαννανίτης ήταν από τους τελευταίους παλαιούς Αγιορείτες, που στο πρόσωπό του συγκέντρωσε την αυστηρότητα της ασκήσεως, την εμμονή στη μοναχική παράδοση και την απαρέγκλιτη τήρηση της εκκλησιαστικής τάξεως. Ήταν ο εκφραστής του γνησίου Αγιορείτικού μοναχικού πνεύματος…».

Κατά κόσμον ονομαζόταν Κωνσταντίνος Ζαφειρόπουλος του Χαραλάμπους και της Βασιλικής. Γεννήθηκε στο χωριό Καλλιάνοι της Κορινθίας το 1913. Μόλις πέντε ετών έμεινε ορφανός και από τους δύο γονείς. Φλεγόμενος από τον πόθο της μοναχικής αφιερώσεως αναχώρησε για το Άγιον ’Όρος το 1929 και υποτάχθηκε στον Γέροντα Γαβριήλ († 1959), που μόναζε με τον αυτάδελφό του Μιχαήλ († 1952), τους οποίους διακόνησε αφοσιωμένα και δεν έπαυε να λέει ότι ήταν γι’ αυτόν οι δύο φύλακες αρχάγγελοι. Στην πανήγυρη της Καλύβης τους, των Εισοδίων της Θεοτόκου, το 1930, εκάρη μοναχός. Από τότε επιδόθηκε με περισσότερο ζήλο στην άσκηση των αρετών και στη νέκρωση των αντιθέων παθών. Το 1933 χειροτονήθηκε διάκονος και το 1936 πρεσβύτερος.

Ιδιαίτερη άγάπη είχε στη μελέτη. Τα βιβλία ήταν καθημερινή του εντρύφιση, ο μόνος του θησαυρός. Τον βοηθούσε η ισχυρή του μνήμη ν’ αποστηθίζει κεφάλαια ολόκληρα της Αγίας Γραφής και των Αγίων Πατέρων. Οι γνώσεις του δεν ήταν μόνο θεολογικές. Γνώριζε καλά ιστορία, φιλοσοφία, ιατρική. Οι γνώσεις του εντυπωσίαζαν. Είχε μία χάρη στον λόγο, μία ευγένεια και λεπτότητα, που δεν σε άφηνε να κουρασθείς. ’Έτσι τον γνωρίσαμε κι εμείς: ομιλούντα χαριτωμένα, διηγούμενο Ιστορίες πολύαθλων Γερόντων, βιαστών, ασκητών, αξιομακάριστων προ- κατόχων του. Εξομολογούσε στην Αθήνα τη μακαρίτισσα μητέρα μου, και εμένα με αγαπούσε πολύ ο καλοκάγαθος. Ο μακαριστός Γέροντας Παΐσιος († 1994) έλεγε: «Όταν ομιλεί ο παπα-Άνθιμος, να κρατάς σημειώσεις. Τα λόγια του είναι σοφά, αγνά, μεστά θείας χάριτος».

Αφιέρωνε ώρες στην καθημερινή θεία λατρεία, την προσευχή και τη μελέτη. Επίσης στην αγιογραφία, την κηπουρική, τη μαγειρική, την επιστολογραφία. Δόξαζε ακατάπαυστα τον Παντοδύναμο και Πανάγαθο Θεό για τα μεγαλεία της φύσεως. ‘Υμνούσε συνέχεια τη λατρευτή του Υπεραγία Θεοτόκο, που κατοικούσε στο σπίτι της και φιλοξενούνταν στο θαυμάσιο Περιβόλι της. Ως λειτουργός έλαμπε ως άγγελος. Τον ναό είχε επίγειο Παράδεισο. Δεν τον κούραζε, πάντα τον χαιρόταν. Συνομιλούσε με τους αγίους. Για την ορθόδοξη πίστη μπορούσε να χύσει άνετα και το αίμα του.

Όπως συνηθίζουν να ζουν οι Αγιορείτες, κάθε πρωί ξυπνούσε σαν να είναι η πρώτη ημέρα της ζωής του και κάθε βράδυ πλάγιαζε σαν να ήταν η τελευταία του. Ζούσε πάντα με την προοπτική της αιωνιότητος. Τον συγκλόνιζε η σκέψη της εξόδου του από τη ζωή αυτή, για την οποία πάντα προετοιμαζόταν. ’Έλεγε: «Ο νους μας πρέπει να στρέφεται σε αναζήτηση του Θεού και να μνημονεύει ακατάπαυστα την τελική κρίση του Δικαιοκρίτου Κυρίου μας. Έτσι μόνο τα πάθη μας καταπραΰνονται και αφανίζονται. Η μνήμη του θανάτου είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τον φόβο του Θεού…».

Προείδε το τέλος του. Μετά από σοβαρό τραυματισμό που είχε, από πέσιμο στον κήπο της αυλής του, περιποιούμενος την κληματαριά, μεταφέρθηκε σε νοσοκομείο της Θεσσαλονίκης, όπου παρέδωσε το πνεύμα του στον Πλάστη του, που από παιδί πρόσχαρα υπηρέτησε στις 28.6.1996. Κηδεύτηκε στο Κυριακό της σκήτης, που επί μισό αιώνα και πλέον διακόνησε φιλότιμα με τη συνοδεία του και ετάφη στο κοιμητήρι της.

Μας έλεγε ο μακάριος σε μία επίσκεψή μας: «Η Σκήτη της Αγίας Άννης είναι αγιοτρόφος. Έχει πιανθεί με τους οχετούς των δακρύων και των ιδρώτων πλήθους ασκητών, που ανά τους αιώνες επιποθούν την εν Χριστώ τελείωση και θέωση. Κάθε γωνιά είναι αγιασμένη από παλαιούς και συγχρόνους αγίους… Στον τόπο τούτο κάθε βήμα είναι κι ένας άγιος, ένας ασκητής που έφθασε μέχρι την απάθεια και τη θέωση… Υπήρχαν πραγματικοί εργάτες της μυστικής θεολογίας, της αενάου προσευχής…». Αυτών την οδό πιστά ο μακαριστός Γέροντας ακολούθησε.

Θαυμαστά γεγονότα.

Δεν πατούσε στο έδαφος

Οι ασώματοι Άγγελοι, ελεύθεροι από το βάρος του χοϊκού σαρκίου, έχουν την δυνατότητα να υπερίπτανται. Οι άνθρωποι στερούνται αυτής της ικανότητας. Ο Γέρων όμως, Άνθιμος, ως ισάγγελος, φαινόταν σε πολλούς να μετεωρίζεται και να μη πατά στο έδαφος. Έτσι τον είδε και ο κ. Εμμανουήλ Κόκκινος, ιδιοκτήτης ξενοδοχείου και εστιατορίου στην Ουρανούπολη, μπροστά στην πόρτα της καλύβας του. Παρόμοιο θέαμα αντίκρισε και ο κ. Ηρακλής Γεωργιάδης από την Θεσσαλονίκη στο Κυριακό της Αγίας Άννας. Μάλιστα δεν τον είδε μόνο να μην πατά στο έδαφος, αλλά τον είδε φωτολαμπή, να βγάζει σπίθες και να λάμπει σαν χρυσάφι στον ήλιο.

Θεραπεύει τον καρκίνο

Ο πατέρας ενός πνευματικού παιδιού του πατρός Ανθίμου είχε καρκίνο στον λάρυγγα. Οι γιατροί του είπαν ότι δεν παίρνει χειρουργείο. Η κατάστασή του ήταν πολύ προχωρημένη. Με θλίψη ανείπωτη ξεκίνησε το νεαρό πνευματικοπαίδι του, να τον συναντήσει. Μόλις έβαλε μετάνοια στον Γέροντα, αυτός, πριν προλάβει να του πει τον σκοπό της επισκέψεώς του του λέει:

-Ο πατέρας σου είναι άρρωστος. Θα προσευχηθώ γι’ αυτόν.

Πράγματι, μετά από λίγες ημέρες ο όγκος εξαφανίστηκε και οι γιατροί δεν πίστευαν στα μάτια τους. Κοιτούσαν και ξανακοιτούσαν την βιοψία, για να βεβαιωθούν. Ο νεαρός με κρυφή χαρά τώρα σπεύδει να συναντήσει πάλι στον θεραπευτή του πατέρα του και να του αναγγείλει τα ευχάριστα. Ο πατήρ Άνθιμος, όμως, πάλι τον πρόλαβε και του είπε:

—Δεν ξέρεις καϋμένε τι ζητάς! Ο πατέρας σου είχε εξομολογηθεί και ήταν έτοιμος. Έγινε, όμως, το χατίρι σου, για να βεβαιωθείς ότι ο Θεός είναι Ζών και ακούει των δεήσεών μας. Κλίνει πάντοτε «ους ευήκοον», γιατί είναι Πατέρας ευσυμπάθητος και πολυέλεος και πολυεύσπλαχνος.

Αργότερα ο Γέρων απεκάλυψε στο νεαρό πνευματικοπαίδι του την ηλικία του πατέρα του και του είπε:

—Ο πατέρας σου πήρε δέκα χρόνια παράταση!

Θα γίνεις μοναχός

Ο μοναχός Αρσένιος Γρηγοριάτης, ο νεώτερος, μας διηγήθηκε το εξής περιστατικό:

—Προτού πάρω την απόφαση να μονάσω, πήγα στον πατέρα Άνθιμο, να εξομολογηθώ. Όταν μου διάβασε την συγχωρητική ευχή, μου είπε ότι θα γίνω μοναχός, σε ποιό μοναστήρι θα πάω και ποιος θα είναι ο Γέροντάς μου. Παραξενεύτηκα τότε, γιατί δεν είχα εκείνη την εποχή λογισμό περί αφιερώσεώς μου. Αυτό, όμως, που ταυτόχρονα με την πρόρρησή του με εντυπωσίασε ήταν ότι κατά την διάρκεια της εξομολογήσεως ο Γέρων ευωδίαζε σαν ανοιξιάτικος κήπος. Η χάρη του Θεού, βλέπετε, τον επισκίαζε και μου τον παρουσίαζε όπως ακριβώς ήταν, δηλαδή, «ευωδία Χριστού»

Πήρε κουβέρτες για να σβήσει την φωτιά

Ο πατήρ Βαρλαάμ, Ιερομόναχος της Καλύβης του Αγίου Γεωργίου της Νέας Σκήτης, έβλεπε θαυμαστά σημεία, όταν ο πατήρ Άνθιμος λειτουργούσε. Μία φορά την ώρα της μετουσιώσεως των τιμίων Δώρων είδε τον Γέροντα τυλιγμένο στις φλόγες και ασυναίσθητα πήρε κουβέρτες και πετσέτες να τον τυλίξει. Όταν κατάλαβε ότι δεν ήταν αληθινή φωτιά έκανε πίσω και σταυροκοπήθηκε.

Παρόμοιο περιστατικό διηγείται και η κ. Γεωργακοπούλου από το Άργος. Είδε τον Γέροντα λειτουργούντα, πλημμυρισμένο από θείο φως, από το άκτιστο φως, που μόνο οι καθαροί στην καρδιά μπορούν να απολαμβάνουν.

Δεν έβρεχε στο σημείο που δουλεύανε

Ο πατήρ Κύριλλος από την Συνοδεία των Βολιωτών της Αγίας Άννης διηγείται ένα θαύμα, που έγινε, όταν διορθώνανε την οροφή της καλύβης των Εισοδίων του Γέροντος Ανθίμου. Είχαν ξεσκεπάσει την οροφή όταν ξαφνικά ο καιρός χάλασε και τα σύννεφα κάλυψαν τον ουρανό της Σκήτης. Η μπόρα φαινόταν ότι πλησίαζε. Ο Πατήρ Άνθιμος ήρεμος πήγε στο ναό των Εισοδίων, πήρε την εικόνα της τριετίζουσας Κόρης και σταύρωσε τον ορίζοντα. Η βροχή σε λίγο άρχισε να πέφτει ραγδαία γύρω γύρω, όμως, από την καλύβα. Στο σημείο που δούλευαν, ούτε σταγόνα δεν έπεσε. Η ευχή του πατρός Ανθίμου είχε εισακουσθεί και η παρρησία του στην Κυρία Θεοτόκο ήταν ορατή από όλους.

Λύνει το πρόβλημα τον Συμβολαιογράφου

Ο Γέρων με κάποιο συμβολαιογράφο συζητούσαν για εναν συγκεκριμένο νόμο. Ενδιαφερόταν για το ησυχαστήριο των Ταξιαρχών στο Βύρωνα και είχε αντίθετη άποψη από αυτή που πρότεινε ο συμβολαιογράφος. Σε κάποια στιγμή ο Γέροντας σηκώθηκε και του είπε:

—Πήγαινε στον τάδε νόμο και στην τάδε σελίδα της ποινικής δικονομίας και θα βρεις την λύση όσων ισχυρίζομαι.

Σημειωτέον ότι ο Γέροντας ουδέποτε είχε ασχοληθεί με τέτοιου είδους θέματα. Απλώς είχε φώτιση Θεού και τα χείλη του ήταν πνευματοκίνητα. Την άλλη ημέρα ο Συμβολαιογράφος επιβεβαίωσε τα όσα ο Γέρων έλεγε.

Είναι παιδί της Παναγίας

Ο κ. Θεόδωρος Πουλόπουλος είχε πάει με τον γιατρό κ. Νικολάου, και τον αγιογράφο κ. Κουστώφ στο Άγιον Όρος. Ο Γέρων τους φιλοξένησε μα αβραμιαία αγάπη και το πρωί μετά την ακολουθία άρχισε την συζήτηση κάτω από την μεγάλη απλωταριά, Διηγείτο πολλά πνευματικά και ανέπτυσσε θεολογικά θέματα. Μεταξύ των άλλων είπε και για ένα προσωπικό του θαύμα, που το περιγράφει ο αυτήκοος ως εξής:

«Υπήρχε κάποιος άρρωστος μοναχός στην Νέα Σκήτη. Ο πατήρ Άνθιμος πρόθυμος πάντοτε να κοινωνεί «ταις χρείαις των αγίων» πήρε το ραβδάκι του και πήγε να τον επισκεφθεί και να τον εξομολογήσει. Στον δρόμο της επιστροφής έπιασε τρομερό μπουρίνι και έγινε μούσκεμα. Δεν υπάρχει, βλέπετε, σε αυτή τη διαδρομή κάποιο σημείο να προφυλαχθεί κανείς, Ο ίδρωτας της ανηφόρας και η βροχή ανακατεύθηκαν στο γηρασμένο κορμί του Γέροντος και κρύωσε. Πήγε στην Καλύβη του και έπεσε βαριά άρρωστος στο ασκητικό του κρεββάτι από πνευμονία. Εκεί που ξάπλωνε, βλέπει να πέφτει ο τοίχος του κελλιού του. Βλέπει τον ήλιο λαμπερό να ακτινοβολεί. Βλέπει δύο Αγγέλους να έρχονται να πάρουν την ψυχή του και να λέει ο ένας στον άλλο. Ας τον αφήσουμε λίγο ακόμα. Έχει έργο να επιτελέσει! Κοιτάζει όμως και προς την μεριά της Σιθωνίας και βλέπει πλήθος δαιμόνων να τραβιούνται σαν τα σκυλιά. Ένας κατάμαυρος από αυτούς, ο αρχηγός:

—Σηκωθείτε να πάρουμε αυτόν που μας πολεμάει.

Σηκώθηκε ο άλλος και είπε:

—Δεν μπορούμε να τον πάρουμε. Αυτός είναι παιδί της Παναγίας! Και εξαφανίσθηκαν».

Η υπακοή μας ανεβάζει στον ουρανό,

γιατί αποβάλλει την παρακοή των πρωτοπλάστων.

Αποβάλλει την οίηση, την αυταρέσκεια και μας εξομοιώνει με τον Θεό.

Ας αγωνιζόμαστε να ανέβουμε στο καθ’ ομοίωση,

γιατί το όμοιο με το όμοιο ενώνεται.

Να ενωθούμε με την πηγή τον φωτός, της αρετής και της αγαθότητος,

που είναι ο ίδιος ο Ιησούς Χριστός.

Να πεθαίνουμε συνεχώς προς την αμαρτία.

Να μή θαρρούμε για ό,τι καλό κάναμε στον εαυτό μας

καί αυτοεπαινώμεθα.

Όσο καί να σφάλλουμε, να μην απελπιζώμεθα

και να γνωρίζουμε οτι ο Θεός παραχωρεί

να αμαρτάνουμε, για να ταπεινωθούμε.

Αλλιώς δεν μπορούμε να εισέλθουμε

στην Βασιλεία των ουρανών.

θαυμαστά γεγονότα πηγή:

Διμηνιαίο περιοδικό «Μοναχική Έκφραση», τ. 49, Ιερά Μονής Αγίου Νεκταρίου, Τρίκορφο Δωρίδος, Ιούνιος-Ιούλιος-Αύγουστος 2012.